Bijnierschorscarcinoom
Een bijnierschorscarcinoom is een kwaadaardig gezwel van de bijnieren. Kwaadaardig wil zeggen dat het gezwel kan ingroeien in omringend gezond weefsel en de functie van het gezonde weefsel kan verstoren. Bovendien kunnen cellen van een kwaadaardig gezwel zich verplaatsen naar andere delen van het lichaam en daar verder groeien: dit worden uitzaaiingen genoemd.
Bijnieren zijn kleine organen in het lichaam die belangrijke hormonen maken. De bijnieren bevinden zich in de buik. Ze liggen als een soort kapje net boven de nieren.
De normale functie van de bijnier is het produceren van de hormonen cortisol, aldosteron en androgenen (geslachtshormonen). Bij ongeveer 6 op 10 (60% van de) mensen met een bijnierschorscarcinoom wordt er teveel van één of meer van deze hormonen. Daarbij kunnen allerlei klachten en verschijnselen ontstaan.
Bij een teveel aan cortisol kunnen de kenmerken ontstaan van het syndroom van Cushing: zoals een typische verdeling van vet rond de buik (centrale obesitas) en de nek (buffalo hump), spierafbraak met als gevolg dunne armen en benen en verminderde spierkracht, een rond en opgeblazen gezicht (moonface), verhoogde bloeddruk, een dunne en broze huid, waarbij sneller dan normaal blauwe plekken ontstaan, zwangerschapsstrepen op de buik en billen (striae), vermoeidheid, slaapproblemen, geheugen- en concentratieproblemen, stemmingswisselingen (zoals een depressie, euforie of een psychose) en suikerziekte.
Bij een teveel aan aldosteron kan iemand krijgen: spierkrampen, hoofdpijn, hartkloppingen of hartritmestoornissen, een verhoogde bloeddruk, veel plassen en een laag kalium gehalte in het bloed.
Bij een teveel aan androgenen kunnen onder andere klachten ontstaan van overbeharing, het krijgen van een zwaardere stem, menstruatieproblemen en verminderde vruchtbaarheid, overmatig zweten en acne van de huid.
Het gezwel kan ook door de omvang en eventuele ingroei en druk op andere weefsels klachten veroorzaken. Welke klachten ontstaan en hoe ernstig de klachten zijn, hangt van de plaats en de grootte van het gezwel. Voorbeelden zijn pijn, misselijkheid en braken, kortademigheid en een slechtere stoelgang.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
Delen van deze tekst zijn overgenomen van BijnierNET.nl.
-
Andere namen voor deze ziekte
Bijnierschorskanker
Adrenocortical carcinoma -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Er kan bijnierschorscarcinoom vermoed worden op grond van de bovenstaande kenmerken. Een bijnierschorscarcinoom kan ook per toeval bij een echo of een scan (CT of MRI) van de buik ontdekt worden, zonder dat er klachten zijn. Een internist doet aanvullend onderzoek om de kwaadaardigheid en het teveel aan hormoon productie vast te stellen. Lees hier meer over hoe de ziekte wordt vastgesteld.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Bijnierschorscarcinoom wordt behandeld met een operatie wanneer dat mogelijk is. Lees hier meer over de behandeling.
-
Hoe vaak komt het voor?
Per jaar wordt de ziekte vastgesteld bij ongeveer 1 op de 1 miljoen mensen in Nederland.
-
Is deze ziekte erfelijk?
De oorzaak van een bijnierschorscarcinoom is niet bekend. Ergens in de ontwikkeling van de ziekte ontstaan er fouten in het DNA van een cel (bouwsteen van het lichaam). Daardoor gaat deze cel ongeremd delen en krijgt kwaadaardige eigenschappen. Een bijnierschorscarcinoom kan onderdeel zijn van een erfelijk syndroom, zoals het Beckwith-Wiedeman syndroom en het Li-Fraumeni syndroom.
-
Meer info voor patiënten
-
Meer info voor artsen
- Huisartsengenetica.nl
- Richtlijnenboekje STOET (2017)
- Orphanet
-
Expertisecentra
- Expertisecentra specifiek voor deze aandoening:
-
- CETL - Centrum Endocriene Tumoren Leiden
- Polikliniek Endocrinologie
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 3505
- endo@lumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Polikliniek Bijnierschorscarcinoom
- Afdeling Interne Geneeskunde
- Ds. Th. Fliednerstraat 1
- 5631 BM EINDHOVEN
- +31 (0)40 888 6300
- Orpha.net Expertlink
- De expertisecentra hieronder richten zich op de groep van aandoeningen waar de aandoening onder valt, of op kenmerken die bij de aandoening kunnen horen:
-
- Radboud Bijniercentrum
- Afdeling Endocriene Ziekten
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- 31 (0)24 361 4599
- endocrieneziekten-secr@endo.umcn.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Bijniercentrum UMCG
- UMCG - Universitair Medisch Centrum Groningen
- Hanzeplein 1
- 9713 GZ GRONINGEN
- +31 (0)50 361 6161
- Orpha.net Expertlink