DNA, genen en chromosomen

Je lichaam is opgebouwd uit cellen. In bijna iedere cel van je lichaam zitten chromosomen. Chromosomen zijn een soort draden. Ze bestaan uit een stof die we DNA noemen. Hierin zit een code voor al onze erfelijke eigenschappen.

Chromosomen hebben een korte (p) arm en een lange (q) arm. Waar de korte en lange arm aan elkaar vastzitten, heet het centromeer. Je kunt het zien in dit plaatje: 

Op de chromosomen zitten de genen. Er zijn in totaal zo'n 20.000 genen. Een gen is een stukje DNA. Elk gen heeft de code van een kenmerk, die (mee)bepaalt:

• Hoe je er uit ziet. Bijvoorbeeld wat de kleur van je ogen is of je haarkleur.
• Hoe je lichaam werkt. Bijvoorbeeld dat je bewegingen kunt maken, je hersenen werken en je eten wordt verteerd.

Van ieder gen erf je een versie van je vader en een versie van je moeder. Welke versie jij van je ouders krijgt ligt er ook weer aan de versie zij van hun vader en moeder hebben gekregen. Enzovoorts. De genen van je vader en je moeder samen bepalen welke eigenschappen jij krijgt.

Genen hebben invloed, maar bepalen niet alles. Ook wat je meemaakt en hoe je leeft spelen een rol bij hoe je eruit ziet en hoe je lichaam werkt. 

Maar bij bepaalde ziektes is een afwijking in een gen wél de belangrijkste oorzaak van die ziekte. Als je de erfelijke aanleg voor zo’n ziekte hebt, dan kan je een kans hebben om zo’n erfelijke ziekte te krijgen. Hoe groot die kans is, hangt ook af van hoe die ziekte erfelijk is.

Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Naam%3A%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A) (Mail) ons.

Updatedatum:
28 augustus 2025