Schizofrenie
Schizofrenie is een ziekte van de hersenen. Iemand met schizofrenie heeft periodes met psychoses. Als de klachten langer dan 6 maanden duren én iemand in de tijd tussen de psychoses niet goed functioneert, heet dit meestal schizofrenie. Tijdens een psychose werken de zintuigen niet goed. Iemand kan dan dingen zien, ruiken, horen of voelen die er in het echt niet zijn. Of iemand weet heel zeker dat een verzonnen situatie of persoon echt bestaat.
Andere kenmerken kunnen zijn:
• moeilijk gedachten en gevoelens op een rij kunnen zetten
• minder energie hebben
• lang stil zitten of juist heel veel bewegen
• onduidelijk of soms helemaal niet praten
• het moeilijk vinden om met andere mensen om te gaan.
Niet iedereen met schizofrenie heeft dezelfde kenmerken. Ook is van persoon tot persoon verschillend hoeveel last iemand ervan heeft. Waarschijnlijk spelen varianten in genen, samen met wat iemand meemaakt een rol bij het ontstaan van schizofrenie. Schizofrenie begint meestal in de late tienerjaren of op jong volwassen leeftijd. Mannen hebben vaker schizofrenie dan vrouwen.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Schizophrenia
Psychose-gevoeligheid -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een psychiater kan vaststellen dat het bij iemand om schizofrenie gaat als iemand een paar keer een psychose heeft (gehad), de psychose lang duurt en iemand in de tussenliggende periode niet goed functioneert.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
De behandeling van schizofrenie is bedoeld om de klachten minder te maken. Medicijnen en psychologische behandelingen kunnen hierbij helpen. De behandeling hangt af van de kenmerken die iemand heeft.
Veel mensen met schizofrenie kunnen leren leven met hun gevoeligheid. Sommige mensen kunnen ervan herstellen. -
Hoe vaak komt het voor?
Over de hele wereld heeft ongeveer 1 op de 100 mensen (1%) schizofrenie. Mannen hebben de aandoening vaker dan vrouwen.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
Er is niet één oorzaak voor schizofrenie. Waarschijnlijk spelen erfelijke aanleg en andere zaken samen een rol.
Er zijn heel veel varianten in genen bekend die de kans op schizofrenie een beetje groter maken.
Als schizofrenie in de familie voorkomt, dan hebben andere familieleden een grotere kans om ook schizofrenie te hebben.
Dingen die iemand meemaakt, kunnen een rol spelen bij het ontstaan van schizofrenie. Bijvoorbeeld:
- Problemen tijdens de zwangerschap
- Traumatische ervaringen
- Stress
- Gebruik van drugs
Als je kwetsbaar bent voor psychoses, kun je beter geen cannabis gebruiken. Dan heb je een grotere kans dat je een psychose krijgt. -
Is deze ziekte erfelijk?
Schizofrenie is waarschijnlijk multifactorieel erfelijk. Dit betekent dat varianten in genen, samen met omgevingsfactoren ervoor zorgen dat iemand de ziekte kan krijgen. Van sommige varianten in genen en omgevingsfactoren weten we dat ze misschien invloed kunnen hebben. (Kijk bij: Wat is de oorzaak?) Maar veel is er nog niet bekend. Daarom is het moeilijk te voorspellen of iemand bij wie schizofrenie in de familie voorkomt, de ziekte zal krijgen.
Bij een heel klein deel van de mensen is schizofrenie een kenmerk van een erfelijke ziekte. Bijvoorbeeld van 22q11.2 deletie syndroom.
-
Kinderwens
Ben je als vrouw gevoelig voor psychoses en wil je zwanger worden? Of ben je al zwanger? Neem dan contact op met je dokter. Die kan je verwijzen naar één van de POP poliklinieken voor begeleiding van je zwangerschap. POP is de afkorting van Psychiatrie, Obstetrie (Verloskunde) en Pediatrie (Kindergeneeskunde).
-
Meer info voor patiënten
- Schizofrenie en erfelijkheidInfoblad van het Erfocentrum
- PsychoseInformatie van MIND
- AnoiksisVereniging voor en door psychosegevoelige mensen. Informatie over schizofrenie, psychosegevoeligheid en schizo-affectieve stoornis (SPS)
- YpsilonSteunt, adviseert en informeert familieleden en naasten van mensen met psychosegevoeligheid
- PsychosenetPlatform over psychosegevoeligheid, trauma, stemming en herstel. eCommunity van ervaringsdeskundigen, betrokkenen en professionals
- Filmpje: Leven in een andere wereldGebaseerd op ervaringen van (ex)cliënten. Gebarentaal, nederlands ondertiteld
- PsychoseInformatie van Thuisarts.nl voor mensen met een (mogelijke) psychose en hun omgeving
- Ik ben zwanger of wil zwanger worden en denk na over medicijnen tegen psychose (Thuisarts.nl)
- Ik gebruik medicijnen tegen psychose en ben zwanger of wil zwanger worden (Thuisarts.nl)
- Schizofrenie (Hersenstichting)
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
-
Meer info voor artsen
- Multidisciplinaire richtlijn schizofrenie (2012)Federatie Medisch Specialisten
- Zorgstandaard Psychose (2017)GGZ standaarden
- Schizofrenie - oorzaken en gevolgen (VZinfo)Informatie over Volksgezondheid en Zorg
- Psychiatrie en zwangerschapInformatie van het Landelijk Kenniscentrum Psychiatrie en Zwangerschap.
- POP-polikliniekenAdviseren zwangere vrouwen met een (voorgeschiedenis van) een psychiatrische ziekte
- OMIM
-
Updatedatum
25 oktober 2022