Ziekte van Graves

Bij iemand met de ziekte van Graves maakt de schildklier te veel schildklierhormonen. Dit heet hyperthyreoïdie.

De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte. Hoe iemand de ziekte kan krijgen is niet precies bekend. Misschien krijgt iemand de ziekte van Graves door foutjes in een gen én door omgevingsfactoren. Dit noem je multifactorieel erfelijk. Maar we weten nog niet welke foutjes in genen en welke omgevingsfactoren dat zijn.

Meestal krijgt iemand de ziekte van Graves in de volwassen leeftijd. Maar ook jongeren en ouderen kunnen deze ziekte krijgen.

Hoeveel last iemand van de ziekte heeft, kan van persoon tot persoon verschillen.

Als de schildklier te veel schildklierhormonen maakt, kan iemand daardoor:
- een gejaagd gevoel hebben
- erg moe zijn
- een snellere hartslag hebben
- meer gaan zweten
- minder goed tegen de warmte kunnen
- diarree hebben
- afvallen
- onregelmatig ongesteld zijn
- soms een dikkere schildklier hebben. Dit kun je zien als een zwelling in de hals (krop).

Sommige mensen met de ziekte van Graves hebben ook problemen met hun ogen. Dit heet Graves ophtalmopathie.

Daardoor kunnen zij last hebben van:
- gezwollen ogen
- ontstoken ogen
- droge ogen
- het gevoel hebben dat er zand in het oog zit
- ogen die uitpuilen
- heel soms pijn aan de ogen
- heel soms problemen met zien

Soms heeft iemand deze oogproblemen, zonder dat er iets aan de hand is met de schildklier.

Heel soms hebben mensen met de ziekte van Graves een dikkere en rode huid op hun scheenbenen. Dit heet pretibiaal myxoedeem. Dit doet meestal geen pijn.

Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.

ALLES SLUITEN

Andere namen voor deze ziekte

Ziekte van Basedow
Ziekte van Graves-Basedow
Oogziekte van Graves
Graves Orbitopathy
Basedow's disease
Basedow’s syndrome
Exophthalmic goiter
Graves' disease
Autoimmune hyperthyroidism
Toxic diffuse goiter
Graves
Parry disease
Graves' hyperthyroidism

Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?

Dokters kunnen aan de ziekte van Graves denken als iemand de kenmerken heeft die hierboven staan. Dokters kunnen de aandoening vaststellen met onderzoek van het bloed en onderzoek van de schildklier. Verder kunnen dokters onderzoek van de ogen doen.

Is er behandeling voor deze ziekte?

De ziekte van Graves gaat niet over.

Bij een schildklier die te veel schildklierhormonen maakt, geven dokters een behandeling om de kenmerken minder te maken. Dit kan met medicijnen, radioactief jodium of een operatie. Bij een behandeling met radioactief jodium beschadigt de schildklier, waardoor deze minder schildklierhormonen gaat maken. Met een operatie wordt de schildklier voor een deel of helemaal weggehaald.
Dokters kunnen de oogproblemen behandelen met medicijnen, bestraling van de ogen en met operaties.
Bij de rode huid op de scheenbenen kan een zalf helpen.

Hoe vaak komt het voor?

De ziekte van Graves komt voor bij ongeveer 1 op de 200 mensen. Er zijn meer vrouwen dan mannen met deze ziekte.

Wat is de oorzaak van deze ziekte?

De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte. Dat betekent dat de afweer niet goed werkt. Normaal valt de afweer alleen ziekteverwekkers aan, zoals bacteriën en virussen. Maar bij de ziekte van Graves valt de afweer een deel van je lichaam aan. Daardoor wordt er te veel schildklierhormonen gemaakt en kan iemand klachten krijgen.
We weten nog niet goed hoe dit gebeurt. Misschien krijgt iemand de ziekte door foutjes in een gen, samen met omgevingsfactoren. Maar welke foutjes in genen of welke factoren dat zijn, weten we (nog) niet precies.

Is deze ziekte erfelijk?

De ziekte van Graves is misschien multifactorieel erfelijk. Dit betekent dat je de ziekte kunt krijgen als je foutjes in een gen hebt en door omgevingsfactoren. Maar we weten niet precies welke foutjes in genen of welke factoren dat zijn.

Er zijn families waarin verschillende familieleden de ziekte van Graves hebben. Familieleden van iemand met de ziekte van Graves hebben zelf waarschijnlijk meer kans om de ziekte ook te krijgen.

Kinderwens

Heb jij als vrouw de ziekte van Graves en wil je een kind? Praat er met je arts over, voordat je probeert om zwanger te worden. Die kan je vertellen welke risico’s er tijdens een zwangerschap kunnen zijn en wat je er aan kunt doen.

Meer info voor patiënten
- Ziekte van Graves bij volwassenenInformatie van patiëntenorganisatie SchildklierNL. Ook voor lotgenotencontact
- Ziekte van Graves bij kinderenInformatie van SchildklierNL
- Oogziekte van Graves Informatie van de SON
- Te snel werkende schildklierMeestal komt dit door de ziekte van Graves. Informatie van Thuisarts.nl
- HyperthyreoïdieInformatie van de cyberpoli schildklier, je kunt ook vragen stellen aan deskundigen
- Ikhebdat.nlInformatie speciaal voor kinderen
- 'Door de medicatie werd mijn oogdruk ineens torenhoog'Het verhaal van Frans. Uit 2025
- ‘Ik had de hele dag door een onstilbare trek’Hilde heeft de ziekte van Graves, interview in het blad 'Vriendin'
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- National Organization for Rare Disorders (NORD)Informatie in het Engels

Meer info voor artsen
- Richtlijn Medicamenteuze therapie bij Graves' hyperthyroïdieFederatie Medisch Specialisten
- NHG standaard schildklieraandoeningen
- Pediatrische ziekte van Graves (Orphanet)
- Graves disease, susceptibility to, type 1(OMIM)
- Graves disease, susceptibility to, type 2 (OMIM)
- Graves disease, susceptibility to, X-linked (OMIM)
- Graves disease (StatPearls)Informatie van de National Library of Medicine
- Graves Orbitopathy (StatPearls)

Expertisecentra
Het ministerie van VWS heeft alleen voor zeldzame ziekten expertisecentra aangewezen. Ziekte van Graves is niet zeldzaam.
Voor 'Graves met aanvang in de kinderleeftijd' zijn er wel expertisecentra aangewezen:
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Zeldzame Endocriene Aandoeningen
- Erasmus MC Expertisecentrum voor Endocriene Aandoeningen

Updatedatum

13 oktober 2022