Overslaan en naar de inhoud gaan

Soorten DNA-onderzoek

In de zorg wordt steeds vaker DNA-onderzoek gedaan. Bijvoorbeeld om vast te stellen of je een erfelijke ziekte (geërfd) kunt hebben of door kunt geven aan je kind. En er zijn meer redenen. 

DNA-onderzoek voor gezondheid

Als mensen het over DNA-onderzoek hebben, bedoelen ze soms het DNA-onderzoek dat de politie soms laat doen. Maar hier gaat het over DNA-onderzoek dat gedaan wordt voor jouw gezondheid of dat van je kind. Er zijn verschillende redenen om dat te doen:

  • Jij hebt (of je kind heeft) klachten en het is niet duidelijk of dat door een erfelijke ziekte komt. Dan wordt soms diagnostisch DNA-onderzoek gedaan.
  • Er zit een erfelijke ziekte in jouw familie, en je wilt weten of je de aanleg voor (de autosomaal-dominante ziekte ook kunt krijgen of doorgeven. Dit noemen we voorspellend DNA-onderzoek.
  • Je vraagt je af of jij en je partner misschien drager zijn van dezelfde (recessief overervende) ziekte en je deze ziekte kunnen doorgeven. Hiervoor zijn soms dragerschapstesten mogelijk.
  • In je familie komt een X-gebonden erfelijke ziekte voor. En je wil weten of je drager bent.
  • Als jullie een erfelijke ziekte kunnen doorgeven en je wilt dit voorkomen, is embryoselectie/PGT soms een mogelijkheid.
  • Je wilt weten of je ongeboren kind een erfelijke ziekte heeft die in de familie voorkomt. Dit is vaak vast te stellen met DNA-onderzoek van je ongeboren kind.
  • Je wilt weten of je pasgeboren baby een van de hielprik-ziektes heeft.
  • Je wilt graag medicijnen die beter werken, of minder bijwerkingen hebben. Soms is al farmacogenetisch onderzoek mogelijk.
  • Als je kanker hebt, onderzoekt de dokter soms het DNA van de kankercellen. Soms is daardoor een betere behandeling mogelijk.

Vraag je je af of jouw kind (ook) een DNA-onderzoek kan krijgen? Lees over kinderen en DNA-onderzoek.

Wel of geen DNA-onderzoek

Is er reden om bij jou DNA-onderzoek te doen? Bijvoorbeeld omdat de huisarts denkt dat je een erfelijke ziekte kunt hebben? Of omdat een familielid een erfelijke ziekte blijkt te hebben? Soms verwijst de huisarts je naar een klinisch geneticus (erfelijkheidsarts). Hij of zij bespreekt eerst met jou de voor- en nadelen en de mogelijke gevolgen van een uitslag.
Of je wilt weten of je de erfelijke aandoening hebt of kunt krijgen, is persoonlijk. Je bepaalt zelf of je het DNA-onderzoek wilt laten doen. Ook als je eerst ja hebt gezegd, kun je het later nog stop zetten.
Door deze keuzehulp in te vullen kun je je gevoelens en gedachten over DNA-onderzoek op een rij krijgen. Je kunt hier ook over praten met de klinisch geneticus of een maatschappelijk werker of psycholoog van de afdeling Klinische Genetica.

Lees hier over de ervaringen met DNA-onderzoek van Marion, Desiree, Ger en Leoni.

Commerciële testen

Soms is er geen medische reden om DNA-onderzoek te doen. Er zijn bedrijven die tegen betaling DNA-testen via internet aanbieden. Hierbij krijg je geen begeleiding en de onderzoeken en uitslagen zijn heel anders dan bij DNA-onderzoeken in de zorg. Lees hier over deze thuistesten via internet.

Lees meer over de toekomst van DNA-onderzoek.

Heb je een vraag? erfolijnaterfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Naam%3A%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A) (Mail) ons.